Chociaż lato zdaje się nie powiedziało jeszcze ostatniego słowa, przestawiam się powoli na dietę jesienno-zimową. Rozgrzewające, sycące dania najbardziej poszukiwane. Najlepiej te jednogarnkowe, których jestem wielką zwolenniczką. Zupa na bazie warzyw korzeniowych, pomidorów i fasoli z wołowymi klopsikami, to dwa dania w jednym i zapewniam, że wystarczy na treściwy, jesienny obiad. Inspirowana daniem Albóndigas - klopsikami w sosie pomidorowym z klasyki kuchni hiszpańskiej. Podaję ją z grzankami z bagietki i dużą ilością posiekanej natki pietruszki.

 

 

Zupa z klopsikami wołowymi i fasolą: 

 

klopsiki -

500 g mielonego mięsa wołowego,

50 g ugotowanego ryżu,

Dziwny rok i dziwne to będą wakacje. W tym roku nie planuję nic, a wakacyjne wojaże ograniczam do spontanicznych wypadów po najbliższej okolicy. Mam to szczęście, że i morze i Mazury mam na wyciągnięcie ręki, więc staram się nie narzekać, bo wszystkie inne ekscytujące, dalekie podróże w nieznane trzeba odłożyć na nieokreśloną przyszłość. Szczególnie te azjatyckie, które kocham najbardziej. Kiedy więc napadnie mnie tęsknota za Azją, biegnę do kuchni ugotować coś, co przypomni mi tamte klimaty. Ostatnio był to azjatycki bulion wołowy.

Wielkanoc bez świeżo tartego chrzanu? Niemożliwe! Ostry jak brzytwa z odrobiną śmietany lub łagodniejszy z buraczkami w postaci ćwikły, chrzan musi znaleźć się na świątecznym stole i kropka. Nie tylko do białej kiełbasy, wędlin czy jajek, ale może też być dominującym składnikiem świątecznej zupy. Jeżeli komuś nie w smak wielkanocny tłusty żurek na boczku, polecam gorąco jarską zupę chrzanową.

Dzień dobry w marcu :) Każdego roku cieszę się, jak norka na nadejście marca wierząc, że od pierwszego dnia miesiąca zrobi się ciepło, słonecznie i wiosennie. Niestety rzadko tak się dzieje i również tym razem trzeba będzie najpierw jakoś przetrwać to deszczowe i wietrzne przesilenie wiosenne. Żeby było to łatwiejsze dla zmęczonego zimą organizmu, staram się przynajmniej raczyć dobrymi zupami, w kółko hoduję i zjadam kiełki, chrupię jabłka i gruszki i piję wodę z kurkumą, imbirem, cytryną i miodem. Dzisiaj mam przepis na treściwą, rozgrzewającą zupę, póki zimowe powietrze nie pójdzie sobie na dobre.

Do spisu kresowych potraw wigilijnych, dodaję w tym roku zapomnianą już trochę zupę migdałową. To jedna z najstarszych zup świątecznych z Kresów Wschodnich, wspominana w książkach kucharskich z początku XX-wieku, jako polewka migdałowa, która obok barszczu, grzybowej, słodkowodnych ryb przyrządzanych na różne sposoby, kutii, łamańców z makiem gościła na wigilijnych stołach głównie zamożnych ziemian.

Zwykle kojarzona z mdłą papką dla niemowląt, ale wcale taka być nie musi. Zupa marchewkowa może być korzenna, pikantna i wyrazista w smaku, a do tego aksamitna i przyjemnie rozgrzewająca. No i ten kolor! Odkąd listopadowa szarość rozpanoszyła się na dobre, instynktownie szukam potraw w energetycznych, mocnych i wesołych kolorach. Właściwie mogłabym się żywić na przemian dyniową, soczewicową i marchewkową :)

Wbrew pozorom, sądząc po składnikach (w składzie ma również daktyle :)), nie jest to słodka zupa deserowa. To aksamitna, aromatyczna i lekko pikantna zupa wytrawna, w której uzupełniają się wzajemnie najlepsze o tej porze roku dary jesieni - dynia i jabłka. Po pierwszych solidnych listopadowych chłodach, taka zupa dyniowa wyścieła i rozgrzewa żołądek niczym ulubiony, ciepły kocyk.

Kiedy temperatura za oknem spada poniżej 10 stopni, do mojego jadłospisu wracają gulasze i gęste, treściwe, wieloskładnikowe zupy, którymi z kolei zupełnie tracę zainteresowanie wiosną i latem. Teraz jest ich czas i pora, bo poza smakiem mają też sycące i rozgrzewające właściwości, których szukamy podświadomie, kiedy na dworze plucha. Jeżeli lubicie zupy gulaszowe, polecam Wam zupę z mojego regionu - warmińsko-mazurską karmuszkę.

Jak to dobrze, że to okropne uczucie, że to już naprawdę koniec lata, potrafią wynagrodzić takie wczesnojesienne przyjemności, takie jak na przykład grzybobranie :) Mam tu na myśli udane grzybobranie, bo nie ma nic bardziej przygnębiającego, jak powrót z lasu z pustym koszem. W tym roku na szczęście to chyba nikomu nie grozi, sądząc po tonach zdjęć pełnych po brzegi koszyków i relacji z grzybobrania, jakie zalewają internet od początku września. Ja też mam już za sobą udane grzybobranie i zupę grzechu wartą - polską borowikową ze świeżych grzybów.

Lato to nie tylko chłodniki. Szczególnie nasze polskie lato :) Po zaledwie kilku dniach prawdziwego, letniego ciepła, znowu marznę, znowu chowam się pod zapiętą pod samą szyję kurtką i mam ochotę na duży talerz gorącej zupy. A wybór zupy pośród lipcowej obfitości warzyw, ziół i owoców wcale nie jest łatwy, bo kuci i gulaszowa z młodej kapusty i pachnąca ziołami zupa z botwinki i krem z rzodkiewek i jabłek. Ale ostatnio najbardziej ze wszystkiego na straganach kusi młody, zachwycający, zielony bób. Wprost nie można się mu oprzeć! :) I tak z kilogramowej porcji, połowa została zjedzona natychmiast, wprost z garnka na parę, a część powędrowała do zupy.

Ulubiona wiosenna szczawiowa trochę inaczej. Nigdy wcześniej nie przyszło mi do głowy, żeby ją zmiksować, a okazuje się, że z dodatkiem sporej ilości ziemniaków, można zrobić bardzo fajną, aksamitną zupę krem. I może nie ma szczególnie atrakcyjnego koloru, to w towarzystwie pokruszonego jajka na twardo, (koniecznie) domowej roboty chipsów z ziemniaków i jadalnych kwiatów (u mnie kwiatu czosnku niedźwiedziego) lub ziół, prezentuje się bardzo przyjemnie i co najważniejsze - jeszcze przyjemniej smakuje.

Sezon na rozgrzewające, gęste i pożywne zupy mamy w pełni. A ja na ten sezon mam swój zestaw zup, które zawsze jesienią i zimą sprawdzają się jako jednogarnkowy obiad i grzejnik dla zziębniętych rąk jednocześnie. Nie potrzebują drugiego dania, przystawek czy dodatków, no chyba że jest to grzanka z bagietki do zagryzania. Taką zupą jest na pewno błyskawiczna zupa z czerwonej soczewicy i pomidorów, marokańska zupa z kurczakiem i cieciorką, pikantna zupa z soczewicą i chorizo, a od teraz też zupa z kiełbasą chorizo i jarmużem.

Pomiędzy opowieściami z drugiego końca świata wplotę coś na wskroś lokalnego :) Właściwie ten wpis mógłby mieć tytuł "cudze chwalicie, swego nie znacie". Bo to, że moja rodzinna kuchnia zawsze była bardziej mieszanką kuchni kresowej i mazowieckiej z racji korzeni, wcale nie jest usprawiedliwieniem nieznajomości kuchni regionu, gdzie bądź co bądź mieszkam od urodzenia. Dlatego też postanowiłam nadrobić zaległości i w końcu zgłębić temat kuchni warmińskiej. A na pierwszy ogień poszły dzyndzałki warmińskie z wołowiną.

Dzisiejszy wpis, to przepis na specjalną prośbę :) Jakiś czas temu napisała do mnie Marta, z gorącą prośbą o przepis na dobrą zupę cebulową. Przy okazji zdałam sobie sprawę, że rzeczywiście w mojej kolekcji zup cebulowa nie pojawiła się dotąd na blogu. Błąd trzeba było natychmiast naprawić, tym bardziej, że cebulowa smakuje dobrze o każdej porze roku! Tym samym lipiec stanął na blogu pod hasłem zup francuskich - najpierw była francuska jarzynowa potage, teraz cebulowa. Bo najlepsza cebulowa, to francuska zupa cebulowa :)

Dzisiaj polecam zupę jarzynową z botwinką i tymiankiem, która zachwyca moich gości (i mnie samą za każdym razem :)) bogactwem smaków i aromatów. Jak to możliwe, kiedy w jej skład wchodzą same warzywa, tymianek i woda, a to wszystko tylko muśnięte odrobiną słodkiej śmietanki? Tajemnica musi kryć się w mocy młodych i świeżych warzyw i ziół, a latem do szczęścia nie potrzeba mi nic innego.

Podobno wielkimi krokami zbliżają się upały, a wraz z nimi pora na chłodniki. Przede wszystkim na ten najlepszy z nich - chłodnik litewski z botwinki. W tym roku pierwszy, różowy chłodnik mam już za sobą. A to bardzo wcześnie, bo zwykle czekam na pierwszą botwinkę z własnego ogrodu. Tym razem na fali pierwszych gorących dni z temperaturą sięgającą 30 stopni i pierwszą botwinką z maleńkimi jeszcze buraczkami, która pojawiła się na targu, poddałam się, nie czekałam długo i uwarzyłam wielki garnek chłodnika (nie warto robić go w małych ilościach!) litewskiego.

Rozpoczął się też sezon na młodą kapustę i dzisiaj polecam bardzo wiosenną zupę gulaszową z młodej kapusty ze schabem, fasolką i pokrzywą. Nawet dla tych, którzy za młodą kapustą do tej pory nie przepadli :)

Sama jestem dobrym przykładem, bo nigdy nie przepadałam za młodą kapustą w wersji gotowanej. Do dziś nie bardzo lubię bigosików ze słodkiej kapusty, duszonej z koperkiem ani słodkich kapuśniaków - dla mnie są za mdłe, za mało wyraziste w smaku. Może dlatego, że przez lata wyostrzył mi się smak i wolę wszystko bardziej pikantne. Ta zupa gulaszowa z młodej kapusty jest inna. Podpatrzyłam ją u Karola Okrasy, który swoim sposobem złamał klasyczny przepis na (mdłą) młodą kapustę i bardzo dobrze! Moim własnym sposobem tylko trochę ją odtłuściłam (z dodatkowej porcji słoniny), doprawiłam solidnie ostrą papryką i jestem zachwycona :) Bo w końcu znalazłam sposób na młodą kapustę, która naprawdę mi smakuje.

Przez lata zdołałam przekonać się, że z zupą szczawiową jest jak z osławioną wątróbką, flakami czy brukselką - albo się ją kocha albo nienawidzi :) Mnie osobiście trudno uwierzyć, jak można jej nie lubić, bo sama kocham szczawiówkę od dzieciństwa. Co roku czekam z niecierpliwością na pierwszą wiosenną zupę z młodego, łąkowego szczawiu, koniecznie z ugotowanym na twardo jajkiem i okraszonymi ziemniakami. Jeżeli jest to zupa majowa, to obowiązkowo z dodatkiem pokrzywy!

Ostatni październikowy tydzień zaczynam od zupy dyniowej. Dobrze wymyśliła to natura, że dynie królują właśnie o tej porze roku, bo nic tak dobrze nie pobudza zapadających w jesienną drzemkę zmysłów, jak ich energetyzujący kolor. Wśród odkrywanych każdego roku, coraz bardziej wymyślnych dyniowych potraw, zupa to prawdziwe "comfort food" - przygotowuje się ją prosto i szybko, smakuje wszystkim i fantastycznie sprawdza się jako grzałka dla narażonego na pierwsze poważne chłody organizmu. Do tego bardzo łatwo zmodyfikować jej smak. Moja dzisiejsza dyniowa to klasyczny krem, ale w porównaniu z rodzimą, delikatną (niektórzy twierdzą nawet, że trochę mdłą) zupą na bazie ziemniaków, marokańska dyniowa to kalejdoskop smaków.

Nie jest to zupa na upały, to fakt. Sycąca i pożywna, ze słuszną mięsną wkładką w postaci pulpecików z kaszą bulgur, spokojnie może być całym obiadowym, jednogarnkowym daniem. Mimo upałów za oknem, to najlepsza pora na taką zupę, bo jeszcze chwila, a zielony groszek całkiem straci swoją pierwszą świeżość i rozkoszną słodycz.