Sri Lanka - jedzenie

14 stycznia 2017

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

... czyli to, co bloger kulinarny lubi najbardziej :) Opowieści o samej wyspie i o jedzeniu za nic w świecie nie udało się pomieścić w jednym wpisie - smaczna strona Cejlonu zasługuje na oddzielną uwagę. Nie mam pojęcia jak ją sklasyfikować, bo to, jak cała Sri Lanka, taki misz-masz kulturowy kuchni europejskich kolonizatorów z kuchnią hinduską, ale taką trochę na opak. To po prostu jedyna w swoim rodzaju kuchnia lankijska.

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu
sprzedawca owoców mango

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu
vadai z krewetkami

Rice&curry 


Ryż z curry to narodowe danie Sri Lanki. Samo curry nie istnieje bez ryżu, choć ten można zamienić czasem na placuszki z makaronu ryżowego zwane string hoppers. Rodzajów curry jest bez liku i najczęściej do jednego dania dostaje się ich kilka, w oddzielnych miseczkach wraz z dodatkami w postaci marynowanych, gotowanych lub grillowanych warzyw i samboli. Ja od samego początku zakochałam się w lankijskim curry z soczewicy, czy dahl i bywały dni, kiedy z wielką ochotą jadłam je i na śniadanie i na obiad, bo rice&curry może być podawane o każdej porze dnia. Bazą każdego curry jest inna mieszanka przypraw, mniej lub bardziej pikantna, w zależności od składników. Ta najbardziej podstawowa składa się z suszonych liści curry, cynamonu, kardamonu, ziaren kolendry, nasion kopru włoskiego i kuminu.

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu
dahl i string hoppers

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu
na Sri Lance uprawianych jest około 15 odmian ryżu - jest w czym wybierać :)

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu
mieszanki curry tradycyjnie przygotowywuje się ręcznie


Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

 

Hoppers 


Hoppersy wbrew pozorom nie mają nic wspólnego ze string hoppers - podawanymi do curry placuszkami z makaronu ryżowego :) Hoppersy to cienkie naleśniki z mieszanki mąki pszennej i ryżowej z dodatkiem drożdży, smażone w mini woku, dzięki czemu mają kształt ładnej miseczki. Najczęściej podawane są na śniadanie, ale można je kupić w ciągu całego dnia w budkach z przekąskami. Najsmaczniejsze są te smażone z wbitym w środek jajkiem (egg hopper), na które warto pacnąć sobie dodatkowo łyżeczkę ostrego sambolu - pycha! :) Przywiozłam sobie gotową mieszankę na hoppersy i nie zawaham się jej użyć, jak tylko znajdę gdzieś odpowiedni mini-wok ;)

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu
egg hopper

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Rotty


Nazwa rotty od razu kojarzy się z hinduskim płaskim chlebkiem (roti), ale lankijskie rotty to zupełnie co innego :) Na Sri Lance rotty to grube naleśniki nadziewane różnymi dodatkami, np jajkiem, warzywami, kokosem itp., okrągłe, bądź składane w kopertę lub trójkąt. To bardzo popularna i smaczna przekąska, dostępna w ciągu całego dnia.

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Kottu rotty


Jeżeli skądś dochodzi charakterystyczny odgłos szybkiego siekania po stalowym blacie, można być pewnym, że gdzieś w pobliżu kucharz lub uliczny sprzedawca przyrządza kottu rotty (dosłownie - "siekane rotty"). Same placki rotty są drobno siekane i smażone z różnymi dodatkami - mięsnymi, warzywnymi, jajkiem, pastą curry, sosem sojowym. To taka lankijska wersja tajskiego pad thai - szybkie, smaczne i pożywne danie uliczne. A że Lankijczycy są bardzo praktycznym narodem, kottu rotty i inne dania uliczne można dostać podane na talerzu owiniętym folią - talerz jednorazowy i wielokrotnego użytku w jednym ;)

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu
mobilny sprzedawca kottu rotty

Vadai


Lankijczyczy uwielbiają soczewicę, która przybyła na Sri Lankę wraz z Tamilami z Indii i oprócz pysznego dahl, robią z niej różne przekąski określane wspólną nazwą vadai. Zawsze smażone w głębokim oleju, z dodatkiem przypraw lub mniej lub bardziej pikantnych mieszanek curry, mogą mieć kształt wałeczków lub mini pączków z dziurką. Niektóre są smażone razem z dodatkami, np. krewetkami. Do zagryzania dostaje się w komplecie pokrojoną w cząstki czerwoną cebulę i opieczone papryczki chili. To fantastyczna (i bardzo sycąca) przekąska w podróży i dlatego vadai często sprzedawane są w lokalnych autobusach.


Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Innymi bardzo popularnymi przekąskami smażonymi w głębokim oleju są różne rodzaje samosów i panierowanych pasztecików z nadzieniem warzywnym, kurczakiem lub rybą oraz znajome nam ciastka "rozetki", ale tutaj przygotowywane w wersji wytrawnej z mąki ryżowej doprawianej mieszankami curry (na pierwszym zdjęciu).

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Jogurt z mleka bawolego i kitul 


To najpopularniejszy, obok świeżych owoców, deser na wyspie. Tłuste, bawole mleko wlewane jest do glinianych naczyń przypominających doniczki, w których fermentuje, tworząc aksamitny jogurt o słodkawym posmaku. W tych samych naczyniach jogurt jest sprzedawany i podawany. Można kupić pojedynczą porcję w "mini doniczce" lub porcję rodzinną w odpowiednio większej. Jogurt polewa się karmelowym w smaku syropem z kwiatu palmy kokosowej nazywanym kitul (kithul).

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Słodycze i jaggery 


Jaggery to cukier, powstały z redukcji soku z kwiatostanu palmy kokosowej, dokładnie w ten sam sposób jak cukier kokosowy w Tajlandii. Sprzedawany jest na wagę w dużych, grzybkowatych bloczkach. Na jego bazie robione są niemal wszystkie lokalne słodycze. Wszystkie mają podobny karmelowy smak, różnią się tylko dodatkami - sezamu, wiórków kokosowych, mąki ryżowej, przypraw korzennych lub semoliny.

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Kokos królewski 


Będąc na Sri Lance nie można nie spróbować wody kokosowej ze szlachetnej odmiany kokosa. Wzrok przyciąga już sam wygląd ogromnego orzecha o czerwono-pomarańczowej barwie, sprzedawanego wszędzie przez przydrożnych sprzedawców. Kokos królewski ma największą zawartość wody kokosowej wśród wszystkich odmian kokosów i jednym orzechem naprawdę można się porządnie napić, co w tropikalnym klimacie jest zbawienne. Woda kokosowa nie jest może jakoś specjalnie pyszna (niektórzy twierdzą, że jest mdła), ale doskonale gasi pragnienie, ma mnóstwo mikroelementów i podobno odmładza organizm, więc na Sri Lance trzeba korzystać z tego dobrodziejstwa do woli :) Kiedy wypije się wodę kokosową, można poprosić sprzedawcę o przekrojenie orzecha na pół - zrobi to błyskawicznie zręcznym ruchem maczety, oprócz tego wycinając ze skorupy coś w rodzaju łyżeczki, którą można wydrążyć i zjeść świeży kokosowy miąższ o smaku i konsystencji galaretki kokosowej.

Jeszcze mała uwaga - warto mieć pod ręką, w plecaku lub torebce własną słomkę! W większości przypadków sprzedawcy mają nowe słomki, ale jak okazuje się, nie zawsze, bo sama padłam ofiarą słomki "niewiadomego pochodzenia", co skończyło się małym zatruciem.

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu

Używki 


Przy okazji jedzenia wspomnę też o używkach. Na Sri Lance problem palenia nie istnieje! :) Papierosy są bardzo drogie (nawet sprzedawane na sztuki) i tym samym mało popularne. Sama nie natknęłam się przez cały pobyt tam ani na jednego lokalnego palacza i tym samym mogę uznać Sri Lankę za osobisty raj na ziemi :) Lankijczycy, którzy wymagają życiowych wspomagaczy, żują liście betelu. Podobno są tak samo paskudne w smaku i mają tak samo paskudny wpływ na organizm (w dodatku barwią zęby na czarno) jak papierosy, ale przynajmniej są o niebo mniej uciążliwe dla otoczenia.

Jeżeli chodzi o alkohol, też nie jest łatwo go kupić, bo ze świecą szukać go w zwykłych sklepach spożywczych (dotyczy to też piwa i narodowego trunku Sri Lanki - araku). Alkohol na wyspie sprzedawany jest tylko i wyłącznie w sklepach "z kratami" - dosłownie okratowanymi od podłogi do sufitu budkami, otwartymi w określonych godzinach. Pojawienie się kobiety w takim sklepie budzi małą sensację, niezależnie czy jest to turystka czy miejscowa ;)

Sri Lanka - jedzenie, narodowe potrawy, napoje i używki Cejlonu
liście betelu na targu

8 komentarzy

  1. wspaniały post! zazdraszczam takiego urlopu ��

    OdpowiedzUsuń
  2. Tyle ciekawostek w jednym miejscu 💛 Z przyjemnością się o tym czyta i oglada na wspaniałych fotkach :) Na chwilę przeniosłam się w to miejsce...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Miło mi to czytać, bo taki miałam zamiar, żeby zabrać jak najwięcej Sri Lanki chociaż na zdjęciach :)

      Usuń
  3. super wyjazd do Sri Lanki , ja marze o wyjeździe

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Mam nadzieję, że Ci się spełni, bo ten kierunek świata to cudowna przygoda :)

      Usuń
  4. Ten jugurt z bawolego mleka to KURD . Jest przepyszny.

    OdpowiedzUsuń